7 Adımda İcra Takibi Nasıl Yapılır?
1- Takip Talebinin Hazırlanması ve İcra Dairesine Başvuru
İcra takibi başlatmak için ilk adım, icra müdürlüğüne bir takip talebi sunmaktır. Bu talepte alacaklının ve borçlunun bilgileri, alacağın dayanağı, miktarı, faiz oranı ve diğer unsurlar yer almalıdır. Takip talebi, ilamsız takip, ilamlı takip ya da rehinle teminat altına alınmış alacak türlerinden biri olarak hazırlanır. UYAP üzerinden veya doğrudan icra dairesine fiziki olarak başvuru yapılabilir.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2016/14959 E., 2016/20419 K. “Takip talebinde alacağın sebebi açıkça belirtilmeli, borçlunun kimliği tereddüte yer vermeyecek şekilde gösterilmelidir.”
2- Ödeme Emrinin Gönderilmesi
İcra müdürlüğü, alacaklının takip talebini uygun bulursa borçluya bir ödeme emri gönderir. İlamsız takipte bu belge, borçluya yedi gün içinde itiraz etme veya borcu ödeme çağrısı yapar. Borçlu, bu süre içinde ödeme yapmaz ya da itiraz etmezse takip kesinleşir. Tebligatın usulüne uygun yapılması, takibin sağlıklı yürütülmesi açısından çok önemlidir.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2014/12248 E., 2014/21263 K. “Borçluya gönderilen ödeme emrinin usulsüz tebliği, takibin kesinleşmesini engeller.”
3- Borçlunun İtiraz Etmesi (Varsa)
Borçlu, ödeme emrinin kendisine tebliğinden itibaren 7 gün içinde icra dairesine yazılı itirazda bulunabilir. Bu itiraz, takibi durdurur ve alacaklının, itirazın iptali veya kaldırılması için dava açması gerekir. Borçlu, borcun tamamına, bir kısmına ya da sadece faize itiraz edebilir. Ancak süresi içinde yapılmayan itirazlar dikkate alınmaz.
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2015/12594 E., 2016/1782 K. “Borçlunun süresi içinde yaptığı itiraz, takibi durdurur. Bu durumda alacaklının itirazın iptali davası açma hakkı doğar.”
4- Takibin Kesinleşmesi
Borçlu, süresinde itiraz etmez veya borcu ödemezse, takip kesinleşir ve alacaklı haciz işlemleri başlatma hakkı kazanır. Bu aşamada artık borçluya karşı cebri icra işlemleri uygulanabilir. Takibin kesinleşmesi, borçlunun mal varlığına yönelme açısından kilit noktadır. İlamsız takipte bu aşamaya genellikle 7-10 gün içinde ulaşılır.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2017/15925 E., 2018/6761 K. “Borçlunun süresinde itiraz etmemesi, takip hukukunda kesinleşme sonucunu doğurur ve haciz işlemlerine geçilebilir.”
5- Haciz Talebi ve Malların Tespiti
Takip kesinleştikten sonra alacaklı, haciz talebinde bulunabilir. Haciz işlemiyle borçlunun taşınır, taşınmaz, maaş veya banka hesaplarına el konulabilir. Haciz işlemleri icra müdürlüğü tarafından yapılır ve borçlunun menkul ya da gayrimenkul malları tespit edilerek tutanak altına alınır. Haczedilen mallar muhafaza altına alınabilir.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2015/25622 E., 2016/2235 K. “Alacaklı tarafından talep edilmesi halinde, borçlunun malvarlığı üzerinde haciz işlemleri derhal başlatılmalıdır.”
6- Satış Talebi ve İhale Süreci
Haczedilen mallar için alacaklı, hacizden itibaren bir yıl içinde satış talebinde bulunmalıdır. Bu süre içinde satış talep edilmezse haciz düşer. Satış talebi üzerine icra müdürlüğü, malların kıymetini tespit ettirir ve açık artırma yöntemiyle satışa çıkarır. Satış ilanı UYAP, e-ihale sistemi ve ilan panoları gibi kanallardan yapılır. Elde edilen bedel, alacaklıya ödenir.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2013/14360 E., 2014/3517 K. “Satış talebi, hacizden itibaren bir yıl içinde yapılmazsa haciz düşer. Bu süre hak düşürücü niteliktedir.”
7. Paranın Tahsili ve Takibin Sonuçlanması
Satıştan elde edilen para, öncelikle icra masraflarına ve varsa diğer öncelikli alacaklara (örneğin nafaka) ayrılır. Kalan miktar alacaklıya ödenir. Alacağın tamamı tahsil edildiyse icra takibi kapanır. Tahsil edilen tutar, icra müdürlüğü aracılığıyla alacaklının hesabına aktarılır. Gerekli görülürse borçlu aleyhine tazminat davası da açılabilir.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2016/15789 E., 2017/2554 K. “Haciz sonucu yapılan satışla elde edilen bedel, sırasına göre alacaklılara ödenmeli, fazla kalan kısım borçluya iade edilmelidir.”
Sonuç İcra takibi, borçların tahsili için etkili bir hukuki süreçtir. Ancak usule aykırı atılan adımlar, alacaklının hak kaybına uğramasına neden olabilir. Bu nedenle takip işlemlerinin her aşaması dikkatle yürütülmeli, mümkünse bir icra hukuku uzmanı avukattan destek alınmalıdır. Gaziantep’te icra takibi başlatmak veya mevcut takibinizle ilgili hukuki danışmanlık almak isterseniz bizimle iletişime geçebilirsiniz.