İCRA ve İFLAS HUKUKU

İCRA ve İFLAS HUKUKU

Devletin kişilerin kendiliğinden hak almayı yasaklaması ve hukuk devleti olmanın gereği olarak kişilerin devletten haklarının korunmasını veya kaybedilmiş ise kazanılmasını talep etme hakları bulunmaktadır. İcra ve İflas Hukuku; gerçek ve tüzel kişilerin çek, senet, poliçe, kredi vb. nedenlerden kaynaklanan alacaklarının kanun yoluyla tahsil edilmesini sağlayan hukuk dalıdır. İcra organları, cebri icra yetkisini uygularken alacaklı şahıs ile borçlu şahısın menfaatlerini mümkün oldukça dengelemek ve bu amacı gerçekleştirirken ölçüsüz davranışlardan kaçınmakla yükümlüdür.

İcra takibi, bir dava açılması anlamına gelmemektedir. Bu nedenle icra takibinin tarafları davalı ve davacı olarak adlandırılmazlar. İcra takibinin tarafları borçlu ve alacaklıdır. Takip esnasında bazen zorunlu bazen de ihtiyari takip arkadaşlığı da söz konusu olabilmektedir. Takibin taraflarında birden fazla kişinin yer alması da mümkündür.

İcra ve İflas Hukuku cüzi ve külli icra olarak iki sınıfa ayrılmaktadır.

CÜZİ İCRA:

İlamlı icra,

İlamsız icra,

Genel haciz yolu ile takip

Abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan para alacaklarına ilişkin takip

Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip

Kiralanan taşınmazların tahliyesi yolu ile takip

Rehnin Paraya Çevrilmesi Yolu ile Takip ile cüzi icrada kastedilmektedir.

Alacaklı tarafından borçluya karşı bir takip başlatılır, takibin kesinleşmesinin ardından borçlunun söz konusu alacak miktarına yeter miktardaki malı haczedilir, bu mallar satılır ve alacaklı kişinin alacağı ödenir.

KÜLLİ İCRA:

Borçlunun karşısında bütün alacaklılarının yer aldığı ve takibin konusunu borçlunun bütün malvarlığının oluşturduğu takiplerdir. Bu takip yoluna tüm borçlular için başvurulmamakta, yalnızca iflasa tabi borçlular için başvurulabilmektedir.

İflas takibi ile borçluya ait kanunla sınırlanan tüm mal varlıkları satılır ve satıştan elde edilen para ile borçlunun bilinen bütün alacaklarına karşı ödeme gerçekleştirilir. Eğer satıştan elde edilen para ile alacakların tamamı karşılanamazsa, elde edilen para alacaklılar arasında kanunda düzenlenen oranlara bağlı olarak paylaştırılır.

Kanunumuzda İcra ve İflas Hukuku ile borçlu tarafından borcun ödenmemesi halinde hapis cezasına hükmedilmemiştir. Hapis cezasının bulunmaması, İcra ve İflas hukuku bakımından hiçbir yaptırımın uygulanmayacağı anlamına gelmeyecek olup İcra ve İflas hukuku kapsamına giren hukuki bir konu ile gerekli işlemler yapılarak sağlıklı bir süreç yürütülebilecektir.

İcra takibi esnasında çok tercih edilen takip yolları:

İlamlı Takip

İlamlı icra takibi mahkeme kararlarının icraya konulması olarak ifade edilir. İlamlı icra kesinleşen bir mahkeme kararı ya da kanunların ilam niteliğinde saydığı belgeler ile yapılan takiptir. Bunlar İcra İflas Kanununda sıralanmıştır: ''Mahkeme huzurunda yapılan sulhlar, kabuller ve para borcu ikrarını havi re'sen tanzim edilen noter senetleri, istinaf ve temyiz kefaletnameleri ile icra dairesindeki kefaletler, ilamların icrası hakkındaki hükümlere tabidir.’’

İlamsız Takip

İlamsız icra takibi; alacaklının, alacağını mahkeme kararı veya mahkeme kararı sayılan belgeler haricinde bir belgeye dayandırarak veya hiçbir belgeye dayandırmadan borçludan tahsil edebileceği bir takip türüdür. Alacaklı kişi, alacağının tahsili için alacak miktarı ve varsa alacağın dayandığı evrak türü fark etmeksizin ilamsız icra takip yoluna başvurma hakkına sahiptir. İcra Hukukunda ilamsız icra takibine konu edilebilecek olan belge olarak sözleşmeler ve faturalar örnek olarak gösterilebilir. Söz konusu evrak türleri belirtilmemiş olsa da icra takibine konu edilebilirliği açısından salt evrak olmasına gerek olmayıp; söz konusu evraklar yalnızca alacağın ispat edilebilirliği açısından öneme sahiptir. İlamsız icra takibi en azından ilk açılış aşamasında herhangi bir belgeye dayanmak zorunda değildir.

Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu

İcra Hukukunda Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu ile takip yapılabilmesi için alacaklı olan kişi elinde kambiyo vasfı taşıyan bir belgenin olması gerekmektedir. Kambiyo senetleri kanunda sayılmıştır. Buna göre bir belgenin kambiyo senedi sayılabilmesi için o belgenin çek, poliçe ve bono olması gerekmektedir. Anılan belgelerin bulunması halinde Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu ile icra takibi yapılarak alacak tahsil edilebilmektedir. Sitemizin kıymetli evrak hukuku kısmını ziyaret ederek senetler hakkında daha detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Rehinin Paraya Çevrilmesi Yolu İle Takip

İcra hukukunda Rehinin Paraya Çevrilmesi Yolu İle Takip, rehin ile temin edilmiş olan para alacaklarının cebri icra yolu ile tahsili anlamına gelmektedir.

İHTİYATİ HACİZ

İhtiyati haciz borçlunun mal kaçırmasını engellemek amacıyla mahkeme kararına dayalı olarak ve paranın ödenmesini garanti altına almak amacıyla yapılan haciz yoludur. Söz konusu haciz yolunun uygulanabilmesi için, borcun, mahkeme tarafından belirlenen miktarı mahkeme veznesine teminat olarak depo edilir. Daha sonra mahkemeden ihtiyati haciz kararı alınır.

Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.

İcra ve İflas hukukunda icra takibinde doğru takip yolunun seçilmesi, ödeme emrinin düzenlenmesi, tebligatların yapılması, takibin kesinleşmesi, hacizlerin konulması, haczedilen malların satışının istenmesi,  malların satışı ile elde edilen paranın icra dairesinden istenmesi, dosyaların kapatılması, hacizlerin kaldırılması, sıra cetvelinin düzenlenmesi, zamanaşımı, icra memur muamelesini şikayet, ihalenin feshi, hukuku taşınmazların tahliyesi ve teslimi, taşınır teslimi, bir işin yapılması veya yapılmaması, irtifak hakkına ilişkin ilamların icrası, çocuk teslimi ve çocukla kişisel ilişkinin kurulması vb. gibi konular ele alınmaktadır. İcra ve iflas hukuku ile ilgili sorunların hukuki boyutta çözümü için iletişim bilgilerimiz aşağıda yer almaktadır.